Қазіргі таңда 70-ке жуық жас каратэшілерді спортқа баулып жүрген каратэ-до кекушинкайдан халықаралық дәрежедегі спорт шебері, Қазақстан Республикасының бірнеше дүркін чемпионы, Азия чемпионы Әйгерім Айшуақоваға жаттығуға аудан орталығынан ғана емес, көрші ауылдардың да балалары келіп, каратэнің қыр-сырына қанығады.
Әйгерімнің қол астында жаттығатын каратэшілердің жетістігі де аз емес. Облыс, республика көлемінде өткізілетін додаларда жүлдесіз қайтпайтын спортшылардың бірі – Е.Ағелеуоватындағы Махамбет орта мектебінің оқушысы Нұрилла Қашаубаева.
Халықаралық турнирдің күміс жүлдегері, ел чемпионатының бірнеше дүркін жүлдегері, Батыс Қазақстан аумақтық чемпионатының жеңімпазы, облыстық жарыстарда бірнеше мәрте жеңімпаз атанған Нұрилла 2021 жылы Қазақстан Республикасының чемпионатына қатысып, алтын медальға ие болды. «Спорт шеберлігіне үміткер» атағына қол жеткізген каратэшінің айтуынша, мұның бәрінде жаттықтырушының қолдауының септігі тиген.
- Каратэ мен үшін ең әдемі спорттың түрі саналады. Бұл спорт түріне бұрыннан қызығушылығым бар еді. 2017 жылы жаңа мектепке ауысқаннан кейін каратэ секциясы бар екенін біліп, қызығушылығым одан сайын артты. Сөйтіп, 10 жасымда каратэге келдім. Басты мақсатым – денемді шынықтыру, өз-өзімді тәрбиелеу, чемпион атану, еліміздің көк туын әлемдік ареналарда желбірету. Осы күнге дейін түрлі жарыста қарсыластардан оза шауып, жеңіс тұғырынан көрініп жатсам, бұл ең бірінші кезекте жаттықтырушым Әйгерім Қадірбекқызының аянбай еңбек етуге үйретіп, дұрыс бағыт беруінде деп білемін. Жетістік бар жерде оған жетуге дейінгі қиындықтың да болатыны белгілі. Салмақ түсіру, әртүрлі жарақаттар, моральдық шаршаулар – мұның бәрі спортшыға әсер етеді. Менің ойымша, алдыңа қойған айқын мақсатың болса, соған жету жолында сол қиындықтарға мойымай, алға ұмтылу керек,- дейді Нұрилла Бақытқызы.
Спорт пен сабақтан бөлек әртүрлі дәмді тағамдар дайындап, отбасын қуантқанды жақсы көретін Нұрилла сонымен қатар ән айтқанды да ұнатады. Оның үстіне «Алтын белгіге» үміткерлер қатарында. Спорт арқылы біршама құрбы-дос тапқан спортшының әкесі Бақыт Қашаубаев қызының каратэге ынтасын көріп, жаттығулардан қалмай барғысы келетінін байқағаннан кейін қолдағанын айтады.
– Отбасымызда бәріміз де спортқа жақын болдық. Өзім бала кезімнен футбол, волейбол спорт түрлеріне қатысып жүрдім. Нұрилланың спортқа деген ынтасы бала кезінен болған. Өзін спорттың әр түрінде сынап көріп, соңында таңдағаны каратэ болды. Мен де қарсы болған жоқпын. Каратэ спорты бір жағынан баламды тәртіпке үйретті. Сабағын оқуға, жаттығуға баруға, үй шаруасына да үлгеріп, жанжақты бола бастады. Спорт қызымның алға қойған мақсаттарына жету үшін көмектеседі деп ойлаймын,- дейді спортшының әкесі.
«МАҚСАТЫМ – ЕЛІМІЗДІҢ КӨК БАЙРАҒЫН БИІККЕ КӨТЕРУ»
Тағы бір талантты спортшының бірі Аружан Нұржайыққызы каратэ спорты ауданда енді қолға алына бастағанда қызығып, қатыса бастаған. Ол кезде тоғыз жаста болған спортшы содан бері жаттығулардан қалмай келеді. Соның нәтижесінде ол Батыс аймақтық турнирдің, Халықаралық жарыстардың жеңімпазы атанса, былтыр қараша айында өткен Қазақстан Республикасының чемпионатында қарсылас шақ келтірмей, жеңіс тұғырынан көріне білді.
– «Каратэ-до кекушинкайдан спорт шеберіне үміткер» атағына қол жеткізуім де – үлкен жетістіктерімнің бірі. Жарыс барысында қобалжу, дайындық кезінде қиындықтар болады. Жаттықтырушымның қолдауымен барлық қорқыныштарды жеңіп шығамын. Алдыма қойған мақсатым көп. Сондықтан уақытша қиындықтарға көзжұма қараймын. Бірге жаттығуға, жарыстарға қатысып жүрген достарым бар. Қазақстанның көк байрағын әлемдік додаларда биікке көтеріп, ауданымыздағы каратэ спортының дамуына өз үлесімді қосқым келеді,-дейді Аружан.
Түрік елінің тілі мен мәдениетіне қызығушылығы зор спортшы алдағы уақытта осы елге сапарлауды да жоспарына енгізіп қойған. Спортшының әкесі Нұржайық Бисенов балаларының салауатты өмір салтын ұстанып, спорттан алшақ болмағанын қалайды.
- Қызымның өзі осы спорт түріне қызығып, таңдаған соң қарсы болмадым. Қазіргі күні ұлым да футболға барып жүр. Жалпы балаларымның спорттың қай түрін таңдаса да, қолдауға әзірмін. Өзім де 8 жыл күреске қатысқанмын. Қызым спортқа икемді. Мінез-құлқы да, іс-әрекеттері да жақсы жағына өзгерді. Сабаққа да, спортқа да үлгеріп жүр. Шаршағанына қарамай, шыдамдылық танытады,- дейді Н.Нұрболатұлы.
СПОРТШЫЛАРДЫ ҚОЛДАЙТЫН ЖОМАРТ ЖАН ТАБЫЛАР МА?
«Тәртіпсіз ел болмайды,тәртіпке бас иген құл болмайды» деген Бауыржан Момышұлының қанатты сөзін берік ұстанған каратэ спортының жаттықтырушысы Әйгерім Айшуақова шәкірттерінен тәртіпке бағынуды талап етеді. Оның сөзінше, тәртіп жоқ жерде сыйластық,түсіністік және жетістік болмайды.
- Ең бірінші талабым – тәртіп. Жаттығу жалпыға ортақ және де дарынды балалардың талантын ашу үшін жаттығуларды күрделендіріп, еселеп, әсіресе, төзімділікке баулитын жаттығулар көбірек жасалады. Каратэ спортына 4 жастан бастап қабылдаймын. Әрине, бұл жаста балалардың каратэнің барлық техникаларын меңгеруі екіталай. Дегенмен, олар осы техникалардың жеңілдетілген нұсқаларын меңгере бастайды, бұл олардың жан-жақты және эмоционалдық дамуы үшін өте маңызды. Кішкентай спортшыларым ойын ойнай бастағанда ережелерді сақтауды, кезекпен жүруді, басқа балалармен топта жұмыс жасауды, жеңу немесе жеңілуді үйренеді. Спорт балаға осы маңызды сабақтарды меңгеруге көмектеседі. Сондықтан ерте жастан спортқа берудің еш зияны жоқ,-дейді Ә.Қадірбекқызы.
Бапкер ең алдымен шәкірттерін «Адам» деген атқа лайықты болғанын қалайды. Сондай-ақ, бапкер спорттық киімдерді алуға, жаттығуға қажетті инвентарьларды жаңарту үшін демеуші іздейді.
Ел ішінде «ауыл балаларына спорттық мектеп-интернаттар мен дарынды балаларға арналған спорт мектептеріне ауыспаса, өз қабілеттері мен мүмкіндіктерін жүзеге асыру қиын» деген стереотип қалыптасқан. Бұл стереотипті бұзып жүрген махамбеттік каратэшілер чемпиондардың ауылдан шығатынын Халықаралық, республикалық жарыстарда жеңімпаз атану арқылы дәлелдеп жүр. Айта кету керек, каратэшілерге құрылысы аяқтала келген аудан орталығындағы жаңа спорт кешенінен зал берілетін болды.
Қ.АЙТҚАЛИЕВ
